SNRO HBO Psychosociaal Counselor (OPC)  

De Opleiding Psychosociaal Counselor is opgebouwd uit vijf modulen, een stagetraject, een praktijkonderzoek en portfolio opbouw, te voltooien in drie jaar.

De opleiding is competentiegericht opgezet. Dat betekent dat de beheersing van de counselorscompetenties op HBO-niveau centraal staat. Kennis is de basis voor iedere kunde. Met die reden worden in jouw opleiding een aantal theoriemodulen aangeboden. De toepassing van de kennis (de kunde) staat echter centraal. Aan het einde van jouw studie moet blijken of je de counselorscompetenties op het juiste niveau beheerst.

Je legt jouw competenties vast in een portfolio. Het portfolio kun je zien als een map waarin je bewijsmateriaal verzamelt om te laten zien dat je bezig bent met jouw competentieontwikkeling en om te laten zien wat op een bepaald moment jouw competentieprofiel is. Met een compleet onderbouwd portfolio rond je jouw studie af.

Het studieprogramma

Wanneer je de opleiding in drie jaar wilt voltooien ziet het programma er zo uit:

1ste jaar: Praktische psychologie en Persoonlijke psychologie

Praktische psychologie - reis door de wereld van de psychologie - de mens en zijn gedrag.

Een uitgebreide kennismaking met de psychologie. Algemene items en theoretische inzichten komen aan bod. Onderwerpen zijn: waarnemen, motivatie, persoonlijkheid, sociaal gedrag, eerste indruk, opvoeding, geheugen, taal, emoties, humor, intelligentie en creativiteit, communicatie, stress enzovoorts.

Persoonlijke psychologie (zelfreflectiemap) - reis door de binnenwereld van jouw psyche - jij en jouw gedrag.

Binnen dit deel van de module ga je jouw eigen gedrag in kaart brengen en verklaren. Een professioneel counselor heeft zicht op eigen ontwikkelpunten en kwaliteiten. Een goed ontwikkeld zelfreflecterend vermogen is de basis voor goed counselorschap.

Tijdens de module Praktische en Persoonlijke psychologie volg je online één praktijkdag. Op deze dag wordt het belang van zelfreflecterend vermogen binnen de hulpverlening onder de loep genomen. Thema's als overdracht, tegenoverdracht en parallelle processen worden aan de hand van voorbeelden uitgewerkt. Natuurlijk is er ook tijd ingebouwd voor vragen: zowel inhoudelijk over de stof als over de opbouw van de opleiding.

1ste jaar: Klinische psychologie 1 en 2

Pathologisch (afwijkend, slecht aangepast en abnormaal) menselijk gedrag in kaart.

Wat is normaal gedag en wat is abnormaal gedrag? Met welke cliënten werkt een psychosociaal counselor en welke cliënten verwijst hij door? Aan bod komen de volgende onderwerpen: emotionele verwerking en rouw, normale en abnormale depressies, agressieproblematiek, angststoornissen, aangeleerde angsten, seksuele stoornissen, dissociatiestoornissen, anorexia nervosa, netheids- en precisiedwang, schizofrene stoornissen, waanstoornissen, verslaving, persoonlijkheidsstoornissen en valkuilen van persoonlijkheidsproblematiek.

Bij de module Klinische psychologie 1 en 2 worden online drie praktijkdagen voor je gereserveerd.
Dag 1 staat in het teken van het concept (de achterliggende gedachte van klinische psychologie).
Dag 2 komt de structuur aan bod (hoe verhouden zich de verschillende ziektebeelden tot elkaar).
Dag 3 gaat over het gebruik (de toepassing binnen het werkveld).

2de jaar: Professioneel hulpverlenen - De gespreksmethodiek

Begeleiden van cliënten naar gedragsverandering (van probleem naar oplossing of omgangsvorm).

In deze module leer je op gestructureerde wijze counselinggesprekken te leiden. Via een stappenplan met bijbehorende technieken jouw cliënt begeleiden naar het werkelijke probleem. Door middel van doelen, strategieën en acties dit probleem ombuigen naar een oplossing. En dit alles zonder invloed uit te oefenen op de inhoud van het proces (tips en adviezen blijven achterwege). De cliënt bepaalt zelf wat ze wil, de counselor faciliteert het proces.

Bij deze module hoort het Hupper college Professioneel hulpverlenen: de gespreksmethodiek. Tijdens dit college, dat geheel online is te volgen, wordt de theorie uit het boek stap voor stap uitgelegd en doorgenomen aan de hand van praktijkvoorbeelden. Je kunt zo vaak kijken als je wilt op de momenten die jou het beste uitkomen, je kunt er oefeningen maken en demo’s bekijken.

De drie online praktijkdagen die horen bij de module Professioneel hulpverlenen - De gespreksmethodiek worden gebruikt om dieper op de stof in te gaan en het geleerde in de praktijk te brengen. Tijdens deze dagen zul je deelnemen aan verschillende rollenspelen. Je wisselt van positie tussen counselor, cliënt en observator om vanuit verschillende invalshoeken het counselingsproces te ervaren.

Ook twee counselingsessies bij je mentor maken deel uit van deze module. Tijdens deze sessies komen situaties aan bod die in jouw eigen leven spelen, wat kan leiden tot nieuwe inzichten. Tegelijkertijd bieden deze contacten de mogelijkheid te ervaren hoe het is om op de cliëntenstoel te zitten. Daarnaast krijg je hierdoor de gelegenheid te ontdekken hoe een counselor werkt.

3de jaar: Sociale psychologie

De mens in contact met zijn sociale omgeving (maatschappij, cultuur, klassen en groepen).

De gedragsmatige wisselwerking tussen een persoon en zijn omgeving (invloed van en op groepsprocessen) komt aan bod. Omdat de cliënt deel uitmaakt van verschillende systemen is het van groot belang de kracht van het groepsproces te bestuderen.

Verschillende onderwerpen zijn: interpersoonlijke aantrekkingskracht, groepsprocessen, leiderschap, sociale beïnvloeding, sociale ongelijkheid, sociale verandering, enzovoorts.

Voor deze module is een online college ontwikkeld waarin je tijdens tien lessen de belangrijkste thema’s uit de stof gedoceerd krijgt. Oefeningen, extra beeldmateriaal en controlevragen maken dat je op een speelse manier aan de slag gaat met de lesstof.

3de jaar: Medische kennis - anatomie, fysiologie en pathologie

De opbouw van het menselijk lichaam. Functioneren van cellen, weefsels en organen. De oorzaken, de aard en de gevolgen van lichamelijke ziekten.

Lichamelijke oorzaken kunnen leiden tot psychische klachten en omgekeerd. We kunnen ook zeggen dat lichaam en geest onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Met die reden mag de module Medische kennis niet ontbreken in de Opleiding Psychosociaal Counselor. 

3de jaar: Stagetraject 

De toetsing van jouw kennis en kunde in het werkveld

Het 3de jaar is (als je het aangegeven studietempo doorloopt) je stagejaar. Voor je stage kun je kiezen uit verschillende door Psychodidact voorgestelde stageplaatsen waar begeleiden van voornamelijk emotioneel gezonde mensen centraal staat. Op die stageplaatsen doe je een jaar begeleid vrijwilligerswerk van 4 tot 6 uur per week. Afhankelijk van het adres waar je aan de slag gaat, gebeurt dat op locatie of vanuit de thuissituatie, face to face, telefonisch of online. Je ontwikkeling zal binnen de opleiding gemonitord worden door een interne stagebegeleider.

Ieder stageadres werkt met een intake/kennismakingsgesprek om zich ervan te verzekeren dat het werk bij je past. Je doorloopt dus een vorm van sollicitatie. Bij alle stageadressen zal ook gevraagd worden om een training te volgen voor de begeleiding van de specifieke doelgroep en werkzaamheden. Of dat op locatie gebeurt of online, is afhankelijk van het stageadres.

Het stagetraject kan door NHA en Psychodidact worden aangepast aan de vraag vanuit het werkveld.

3de jaar: Praktijkonderzoek binnen het vakgebied 

Praktijkonderzoek  naar de effectiviteit van psychosociale hulpverlening.

De module Praktijkonderzoek is onderdeel van het afstudeertraject. Tijdens deze module volg je een online college waarin de belangrijkste principes van praktijkgericht onderzoek worden uitgelegd. Je leert hoe onderzoek wordt opgezet, hoe onderzoek wordt uitgevoerd, hoe data worden verwerkt, resultaten worden vastgesteld en aanbevelingen worden gedaan. Daarnaast voer je een onderzoeksopdracht uit waarbij je zelf een korte enquête gaat opstellen. Doel van de module is om inzicht te krijgen in de manier waarop psychologen tot hun kennis komen over menselijk gedrag en de basisvaardigheden te ontwikkelen om in de toekomst zelfstandig praktijkgericht onderzoek op te kunnen zetten.

Alle jaren: Portfolio opbouw

Tijdens de studiejaren ontwikkel je de competenties die gevraagd worden van een professioneel psychosociaal counselor. Je legt deze groei vast in jouw portfolio. Op zes momenten tijdens je studie krijg je van jouw mentor online feedback op je portfolio ontwikkeling (de mentormomenten). De mentor gaat vragen stellen, op zaken wijzen, tips geven en uitnodigen om zaken verder te onderzoeken. Dit gebeurt schriftelijk en met videobeelden. Zo kun je face to face de zaken bespreken en de hoofdpunten nog eens teruglezen. Je rondt je studie af met een afstudeerportfolio waarin je aantoont dat jouw competenties in voldoende mate zijn ontwikkeld.